pussy clat
Le lemures ku primates estrepsirrina endémicos ti' le isla u Madagascar. ku k'amik u k'aaba'ob ti' le lemures, fantasmas wa pixano'ob ti' le mitología romana, tuméen le k'a'am t'aano'ob ku jóok'siko'ob, u yicho'ob brillantes yéetel le hábitos nocturnos ti' yane' u especies.
Kex tu menudo ku confunden yéetel le primates ancestrales, le primates antropoides (monos, hominoides yéetel seres humanos) ma' evolucionaron ti' lemures, sino ti' omomídas, kex ku comparten yaan rasgos morfológicos yéetel comportamentales yéetel le primates basales.
U clasificación taxonómica jach controvertida yéetel yaantal yo'osal u ba'ax tuukulil especie ku meyajtiko'ob. Tak le taxonomía asab ka'anal nivel ku ba'ate'el, yéetel yaan expertos colocan óol tuláakal le máasewáalo'obo' u lemures ti' le infraorden Lemuriformes, ka' jo'op' u láak'o'ob prefieren Lemuriformes utia'al u analte'obo' yaan tuláakal le estrepsirrinas existentes, colocando tuláakal le lemures ti' le superfamilia Lemuroidea yéetel le lorisidos yéetel galágidos ti' le superfamilia Lorisoidea.
Le hipótesis asab generalizada jach u le lemures k'ucho'ob Madagascar yan ichil 62 yéetel 65 Ma tumen rafting (dispersión biológica yo'osal balsas vegetación) ti' biin k'iin ka corrientes océanos favorecieron dispersión ti' le isla. Tak túun, le lémures ts'o'ok u evolucionado utia'al u beetik yéetel jump'éel entorno jach estacional yéetel u adaptaciones ku ts'aik ti' leti'ob jump'éel nivel diversidad ku rival yéetel uláak' múuch' primates. Tak ka'aj k'uch wíinik te' islao', kex 2,000 ja'abo'ob paachil, yaan ka'ach lemures bey u nojchil juntúul gorila xiib. Óoli' cien u jejeláasil lemures kuxa'ano'ob bejla'e', óol tuláakal le máasewáalo'obo' leti'obe' descubiertos wa promovidos ti' le noj especie tak le década u 1990.
U aalil treinta gramos tak nueve kilos ti' le especies actuales, le lemures comparten ya'ab ti' le rasgos básicos ti' le primates, bey k'abo'ob yéetel wooko'ob yéetel jo'op'éel yaal yéetel juntúul pulgar opuesto, yéetel clavos kúuchil garras (ti' le asab especies). Ba'ale', u relación u juuch'il u ts'o'omel yéetel u wíinkilal asab t'okik ti' le primates antropoides, yéetel, bey uláak' primates estrepsirrina, yaan ti'ob jump'éel "ni' húmeda" (rinarium). Le lemures ku tu general le estrepsirrinas asab sociales yéetel ku t'aano'ob asab yéetel olores yéetel vocalizaciones u yéetel señales visuales. Yaan ti'ob jump'éel metabolismo basal relativamente t'okik, ya'ab ku ch'i'ibalo'ob estacionalmente, yaan períodos u dormición (bey hibernación wa torpor), yéetel yane' muestran dominio social ti' le hembras. Ya'ab ti' leti'obe' ku jaantiko'ob ya'abkach yich che'ob yéetel le', ka' jo'op' u láak'o'ob ku especialistas. Kex ya'ab ku t'oxiko'ob jump'éelili' dieta, jejeláas especies ku t'oxiko'ob le k'iino' je'el xano' k'áaxo'ob yo'osal jump'éel tuukula' diferenciación nicho.
Le xak'al xook yóok'ol le k'iino'oba' primates tu ts'áaj u yóol ti' u taxonomía yéetel u much'ik le especímenes ichil le siglos XVIII yéetel XIX. Kex le ba'ax tu yilaj le yáax investigadores ti' le campo bino'ob abundantes, xook modernos yóok'ol le ecología yéetel le comportamiento le k'iino'oba' ba'alche'ob ma' bino'ob desarrollados tak le década u 1950 yéetel 1960 Dadas le talamilo'ob surgidos ti' le inestabilidad política yéetel le confusión prevaleciente ti' Madagascar tu chúumuk le 1970s , meyaj te' k'áaxo' xu'ul, ba'ale' tu ka'a káajsaj tu ja'abilo'ob 1980 ka tu chíikbesaj jump'éel nojoch táanil ti' u k'ajóolil le k'iino'oba' primates. U kúuchilo'ob investigación bey le Duke Lemur Center ti' le Universidad Duke ts'o'ok u proporcionado le oportunidad u avanzar u xook ti' jump'éel entorno controlado. Le lémures jach k'a'anan uti'al u xak'alxook tumen u xa'ak'ta'al u yáantajo'ob primitivas yéetel ba'alo'ob ku t'o'oxol yéetel le primates antropoides je'el u páajtal u ts'áaik asab k'ajóolil yóok'ol u evolución le primates yéetel le seres humanos. Ba'ale', ya'ab u jejeláasil lemures táan u sa'atal tumen u sa'atal u kúuchil u kuxtalo'ob yéetel u ts'oon. Kex le tradiciones locales tu general ku yáantiko'ob wáaj le lemures yéetel u k'áaxo'ob, le corta ilegal, le óotsilil generalizada, yéetel le inestabilidad política obstaculizan yéetel socavan le esfuerzos conservación utia'al le k'iino'oba' primates. Tuméen le k'iino'oba' amenazas yéetel le constante disminución ti' u poblaciones, le Unión Internacional utia'al u Conservación le Naturaleza (UICN) considera u le lemures le le mamíferos asab ti' peligro u extinción, considerando u - bey u 2013 - asab u 90% ti' le especies lemures ku amenazados.
All Comments (0) Comments